BALIĞIN içinde iyot, kalsiyum, fosfor, demir gibi mineral maddeler ile yaşam için gerekli olan pek çok vitamini bulunuyor. Bünyedeki kan akışını ve iltihaplara karşı bağışıklık sistemini düzenlediği de bilinen balık aynı zamanda çocukların kemik ve zeka gelişimlerinde önemli bir yere de sahip.
Balık ne kadar taze olursa o kadar lezzetli olur. Balığın taze olup olmadığını inceleyerek anlayabilirsiniz.
- Taze balığın; derisinin parlak ve canlı olması, gözlerinin bombeli, solungaçlarının parlak, karın zarı çevresindeki etin mavimtrak ve parlak olması gerekir. Tezgahtaki balıklar bayat olmalarına rağmen sürekli su serpildiği için parlak görünebilirler. Bu yüzden dikakt etmek gerekir. Balığa bastırdığınızda içeriye çöküp iz yapmamalıdır.
- Taze balığın eti sıkı, iç organları parlak kırmızı, solungaçlarında ise deniz yosunu kokusu olur. Yine tezgahlarda bazı balıkçıların solungaçları kırmızı mürekkeple boyadığı söylenir. Bu yüzden solungaçlardan aşağı kırmızı akan sıvı kan gibi zannedilsede mürekkep olma ihtimali vardır.
- Balığı başından tuttuğunuzda bıçak gibi dik durursa tazedir, kuyruğu yana eğilip bükülüyorsa bayatlamış demektir.
- Eğer balığın derisinin rengi soluk, gözleri çukurlaşmış, gözlerinde matlık hakim, rengi sararmış,eti gevşek ve üzerinde ekşi bir koku hakimse aldığınız balık bayat demektir.
Hangi ayda hangi balık lezzetlidir?
Sularımızdaki balıkların bazı türleri, bütün bir sene boyunca yenebilir. Mevsimine göre lezzetini bir kat daha arttırırlar. Ancak belli aylarda fazla veya az miktarda avlanırlar.
OCAK
Uskumru, lüfer, palamut, istavrit lezzetini korur. Kefal ve hamsi tam yağlı durumdadır. Cinekop, kofana, mezgit, berlam, minakop, dere pisisi, pazarlarla kolayca bulunur. Tekir ve kırlangıç bolca avlanır. Barbunya, kılıç, mercan, sinağrit az tutulur.
ŞUBAT
Bu ayda kalkan mevsimi başlar. Mayıs sonuna kadar devam eder. Tekir yine bolca çıkar. Uskumru, lüfer, palamut yağını kaybetmeye başlar. Gümüş balığı, kefal, dere pisisi, minakop lezzetle yenir.
MART
Kefal, levrek ve kalkanın en lezzetli zamanıdır. Uskumru ciroz olmaya yüz tutmuştur. Tavası ve pilakisi yapılabilir. Gümüş balığı fazlaca çıkmaya başlar. Lüfer ve palamut yağını kaybettiğinden sadece tava ve pilaki yapılmaya elverişlidir. Kofananın ızgarası olur. Minakop ve tekir her zaman olduğu gibi lezzetlidir.
NİSAN
Kalkan yine başta gelir. En bol zamanıdır. Mercan, levrek, kılıç ve kırlangıç bolca çıkmaya başlar. Dolayısıyla diğer aylara oranla daha ucuzdur. Bu ayda ve mayısta kılıç, ağustos ve kasım aylarında tutulanlar kadar lezzetli değildir. Gümüş balığı, kefal, mezgit, berlam, minakop, tekir ve barbunya çok tutulur. Eşkina bu ayda görülür. Levrek kadar lezzetlidir. Uskumru artık çiroz olmuştur. kaya balığı fazlaca avlanır ve ucuzdur.
MAYIS
Levrek, barbunya, dil balığı, tekir, kılıç ve iskorpit zevkle yenir. Fazlaca çıktığından pazarlarda her günbulmak mümkündür. Uskumru, torik, palamut, hamsi ve istavrit yağını kaybetmiştir. Kefal yine lezzetlidir.
HAZİRAN
Bu ayda balıklar az tutulur. Dip balıkları yumurtalarını dökmüş olduklarından dağınık gezerler. Bu nedenle haziran ayı balıkçılık açısından verimsizdir. tekir, barbunya, gelincik, mercan, sinağrit, levrek ve eşkina bulunur. Fakat pahalıdır.
TEMMUZ
Sardalyanın mevsimi başlamıştır. Ekim ortasına kadar lezzetini devam ettirir. Kolyoz, istavrit, uskumru, tava ve haşlamaya elverişlidir. Tekir ve barbunya yine lezzetlidir. Kefal bu ayda lezzetsizdir ve üretimi azdır.
AĞUSTOS
Çingene palamutu mevsimini açar. Boyu uskumru kadar veya biraz daha iridir. Levreğe bile tercih edilir. Sardalyanın ise en lezzetli zamanıdır. Yine bu ayda kılıcın tadına doyum olmaz. Kolyozun tavası, pilakisi yapı
lır. İzmarit lezzetini bulmuştur. Kefal tavsiye edilmez.
EYLÜL
Sardalye ve kılıç lezzetlidir. Palamut irileşir. Her türlü pişirilmeye elverişlidir. Lüfer bu dönem pahalıdır. Kolyoz, istavrit ve kırlangıç bolca çıkar.
EKİM
Geçici balıkların, yazın Karadeniz’de beslenip, Marmara’ya göçe başladıkları aydır. Bu nedenle bol miktarda tutulur. Uskumru turfanda olarak kendisini gösterir. Lüfer tam lezzetini kazanmıştır. İstavritte yağlanmıştır. Palamut bolca çıkar. Tekir, barbunya, kılıç, levrek, sinağrit, mercan, sardalya, eşkina, minakop, torik, izmarit, iztrangiloz ve aterina gibi balıkları nispeten ucuz olarak temin etmek mümkündür.
KASIM
Uskumrunun en iyi zamanıdır. Kasım ayında bol bulunan ve lezzetli olan balıklar bu ayda da lezzetlidir. Torik akışı başlamıştır. Lakerdası yapılır. Pisinin en nefis olduğu aydır.
ARALIK